آئینهای تمرکز
-
آئینهای تمرکز
«تنها آیین من این است که بنشینم و بنویسم، اینکه هر روز مقداری بنویسم.»\ اگوستین باروز
متمرکز و مولد بودن، چیزهایی فراتر از دیسکانکت شدن هستند. شما میتوانید کانکت باشید و همچنان متمرکز بمانید، به شرطی که این عادت را داشته باشید که به چیزهای غیر ضروری توجه نکنید و مدام حواستان را روی چیزهای مهم متمرکز نمایید.
یکی از بهترین راهها برای انجام چنین کاری، چیزی است که من اسمش را «آیینهای تمرکز» گذاشتهام. \ یک آیین عبارت است از تعدادی عمل پشت سر هم که از روی عادت انجام میشوند. مثل آیینهایی که بعضی قبل از خواب انجام میدهند (جیش، بوس، لالا) یا آیینهای مذهبی یا آیینهایی که هر بار کامپیوترتان را روشن میکنید انجام میدهید. یکی از خصوصیات قدرتمند آیینها این است که ما معمولاً به آنها اهمیت فوقالعادهای میدهیم:
گاهی به آنها رنگی از معنویت میزنیم (و حتی گاهی کاملاً بهعنوان یک موضوع معنوی به آنها نگاه میکنیم). و این اهمیت دادن باعث میشود که معمولاً نسبت به آنها آگاهی بیشتری داشته باشیم و وقتی آگاهی بیشتری داشته باشیم با عجله و بدون فکر انجامشان نمیدهیم.
انجام آگاهانهی یک آیین، مهم است. مخصوصاً وقتی در خصوص تمرکز باشد، چرا که معمولاً بدون اینکه متوجه شویم حواسمان پرت میشود. عوامل حواسپرتی وقتی میتوانند روی ما اثر بگذارند که توجه کافی را به کارمان نداشته باشیم. بنابراین وقتی که به اندازهی کافی به یک آیین توجه داشته باشیم شرایط مساعدتری برای متمرکز و خلاق بودن خواهیم داشت. توجه آگاهانه به یک آیین همچنین کمک میکند که آن آیین زیادی مکانیکی و بیمعنی به نظر نرسد.
برای این که بتوانید متمرکز بمانید و تحت هیچ شرایطی یک آیین را فراموش نکنید، باید به آن آیین اهمیت بسزایی بدهید. برای مثال میتوانید موقع شروع هر آیین دو نفس عمیق بکشید، تا به زمان حال برگردید، ذهنتان را از افکار پراکنده خالی کنید، و تمام حواستان را متوجه آیین نمایید.
بیایید نگاهی به چند آیین تمرکز بیندازیم. لطفاً توجه داشته باشید که این لیست به هیچ وجه کامل نیست، و علاوه بر این من پیشنهاد نمیکنم که همه ی این لیست را انجام دهید. این یک لیست از ایدههاست. شما باید آنهایی را که با شرایط شما هماهنگتر است امتحان کنید و ببینید کدام بهتر جواب میدهد.
۱. «آرامش صبحگاهی». شما قبل از این که مشغولیتهای روزانه مزاحم آرامش ذهنیتان شوند، صبح آرام و ساکتی را شروع میکنید. اگر با افراد دیگری زندگی میکنید شاید ترجیح بدهید قبل از آنها بیدار شوید. کلید لذت بردن از چنین آیین تمرکزی این است که آنلاین نشوید. اگر فقط میخواهید بنویسید، میتوانید کامپیوترتان را روشن کنید. میتوانید در حال نوشیدن چای یا قهوه به مطالعه بپردازید. میتوانید مدیتیشن یا یوگا کار کنید، یا نرمشی انجام دهید یا برای دویدن بیرون بروید. شاید هم بخواهید پیادهروی کنید. یا اینکه ساکت بنشینید و هیچ کاری انجام ندهید. فقط باید هر طور که دوست دارید از این زمان آرام برای استراحت ذهنتان و تمرکز بیشتر استفاده کنید.
۲. «شروع روز». روز کاریتان را با چک کردن ایمیلها یا هر کار دیگری که حواستان را پرت میکند شروع نکنید، بلکه با یک لیست کارتان را آغاز نمایید. لیستی که در آن، سه کار مهمترتان نوشته شده باشد. یا اگر میخواهید، تنها یک کار مهم که واقعاً دوست دارید در آن روز انجام دهید را روی آن بنویسید. این به شما کمک میکند که روی چیزی که مهم است متمرکز بمانید. حتی بهتر است این آیین را اینگونه ادامه دهید که بلافاصله کار روی کاری که بالای لیستتان نوشتهاید را شروع نمایید. و تا جایی که میتوانید روی همان یک کار متمرکز بمانید، حالت ایدهآل این است که تا پایان یافتن آن کار، روی همان باقی بمانید. حالا شما روزتان را با تمرکز شروع کردهاید و بخش مهمی از کارهایتان را هم به انجام رساندهاید.
۳. «آیین تجدید تمرکز». با اینکه آیین «شروع روز» خیلی عالی است ولی خیلی چیزها جلوی راهتان قرار میگیرند تا حواستان را پرت کنند و به تمرکزتان گند بزنند. بنابراین لازم است هر یک یا دو ساعت تمرکزتان را تجدید نمایید. این کار فقط به یک یا دو دقیقه زمان نیاز دارد. میتوانید اینطور شروع کنید که مرورگر اینترنتتان یا هر اپلیکشنی که روی موبایلتان فعال است را ببندید، یا چند قدمی راه بروید تا ذهنتان را خالی کنید و خونتان را به جریان بیندازید. سپس به لیست مهمترین کارهایتان برگردید و ببینید الان نوبت چه کاری است که انجامش دهید. قبل از این که ایمیلهایتان را چک کنید یا دوباره آنلاینشوید، تا جایی که میتوانید روی مهمترین وظیفهتان کار کنید. این آیین را در طول روز تکرار کنید تا دوباره متمرکز شوید. همینطور بد نیست اگر چند نفس عمیق بکشید تا دوباره به زمان حال برگردید.
۴. «تمرکز متناوب و استراحت». چیزی شبیه به استراحت میان تمرینهای بدنسازی. انجام تمرینهای سخت بهصورت متناوب و استراحت در بینشان کار خوبی است، چرا که به شما اجازه میدهد تا وقتی استراحت کافی میکنید، به تمرینهای شدیدتان هم ادامه دهید. تمرکز کردن خیلی شبیه انجام تمرینهای بدنسازی است، اگر به طور منظم و حساب شده استراحت کنید، میتوانید به مدت طولانی هم متمرکز بمانید. انواع مختلفی از این آیین وجود دارد که بعضی از آنها عبارتاند از: ۱۰ دقیقه تمرکز + ۲ دقیقه استراحت یا ۲۵ دقیقه تمرکز + ۵ دقیقه استراحت یا ۴۵ دقیقه تمرکز + ۱۵ دقیقه استراحت. ایده از این قرار است، البته شما باید خودتان امتحان کنید و ببینید چه زمانهایی برای شما بهتر کار میکنند. بعضیها دورههای زمانی کوتاه را دوست دارند، و بعضی دیگر ترجیح میدهند به مدت طولانی با تمرکز کار کنند.
۵. «جابهجایی دو تمرکز». به جای آیین بالایی میتوانید دو کار متفاوت که نیاز به تمرکز دارند را پشت سر هم انجام دهید. برای مثال میتوانید به طور همزمان روی دو پروژه کار کنید، یا به طور همزمان برای دو درس مطالعه نمایید. پیشنهاد من این است که خیلی سریع از یک کار به کار دیگر نپردازید، چرا که هر بار که این کار را انجام میدهید زمان کوتاهی لازم است تا به کار جدید عادت کنید. ولی میتوانید ۱۰ دقیقه روی یک کار متمرکز باشید و ۱۰ دقیقه روی کار دیگر. یا اینکه تا وقتی برایتان جذاب است یک کار را انجام دهید و هر موقع حوصلهتان سر رفت به کار دیگر بپردازید. نکته ی جالب این روش این است که وقتی روی کار دومتان متمرکزید ذهنتان نسبت به کار اول در حال استراحت قرار دارد. و این روش میتوانید به شما کمک کند برای مدت طولانیتری مولد باشید.
۶. «ابتدا ارتباط برقرار کنید و سپس متمرکز بمانید». ابتدا به خودتان ۴۵ دقیقه فرصت بدهید تا ایمیل چک کنید، توئیتر و فیسبوک بروید، و هر چیزی که آنلاین میخواهید را مطالعه نمایید. سپس اینترنت را برای دو ساعت (اکر دوست دارید سه چهار ساعت) قطع کنید، تا بتوانید متمرکز و مولد باقی بمانید. بعد از آن دوباره برای گشتن در اینترنت به خودتان ۴۵ دقیقه زمان بدهید و سپس چندین ساعت متمرکز بمانید.
۷. «پایان روز». در پایان هر روز ممکن است بخواهید کارهایی که در طول روز انجام دادهاید را مرور کنید، و درباره ی این فکر کنید که چه کارهایی را میتوانید بهتر انجام دهید. و همین طور به خودتان یادآوری کنید که تا آخر شب دیسکانکت بمانید، و درباره یکارهایی که فردا قرار است رویشان تمرکز کنید فکر کنید. به طور کلی این موقع، وقت خوبی است که روی تمام روزتان و یا روی روند زندگیتان تأمل نمایید.
۸. «آیینهای تمرکز هفتگی». لازم نیست بر تمام کارهایی که در هفته انجام میدهید، یا انجام دادهاید، یا میخواهید انجام دهید مروری داشته باشید، ولی بد نیست اگر هر هفته ۱۰ دقیقه به طور سریع صرف برنامهریزی کنید تا تسلط و تمرکز بیشتری روی کار و زندگیتان داشته باشید. پیشنهاد میکنم روند پروژههایتان را مروری بکنید تا مطمئن شوید اوضاع تحت کنترلتان است، تا جایی که میتوانید لیست کارهایتان را سادهتر کنید، آیینهای تمرکزی که انجام دادهاید را مرور کنید تا ببینید کدامشان برایتان خوب بوده و کدام نبوده، و به طور کلی روی کار و زندگیتان تاملی داشته باشید ببینید چیزی هست که نیاز به تغییر داشته باشد یا نه؟
۹. «ایدههای دیگر». آیینهایی که در بالا مطرح شد فقط بعضی از ایدههای موجود هستند، ایدههایی که من خیلی دوستشان دارم. شما باید خودتان آیینهایی که برایتان بهترند را پیدا کنید. ایدههای بیشماری وجود دارند. که بعضیهایشان از این قرارند: در هر ساعت ۵ دقیقه را برای متمرکز شدن قرار دهید. در هر ساعت چند قدمی راه بروید تا هوای تازه بخورید و ریفرش شوید. یوگا یا مدیتیشن در شروع هر روز. دویدن یا ورزشهای دیگر بعد از پایان کار. در نظر گرفتن «یک ساعت با تمرکز کامل و دیسکانکت» برای خودتان در صبح و بعد از ظهر، برای تمرکز کامل و بهرهوری بسیار بالا. استفاده از تکنیکهای تنفس و ماساژ، برای آرامش و تمرکز بیشتر.