3: اهمیت داشتن تمرکز

بیشتر اعمالی که انجام می‌دهیم ضروری نیستند. در واقع با انجام ندادن آن‌ها زمان و آرامش بیشتری خواهیم داشت. همیشه این سؤال را از خودتان بپرسید آیا انجام اینکار ضروری است؟

Marcus Aurelius

اگر شما به هر نوعی خالق یک اثر هستید، تمرکز برایتان باید موضوع مهمی باشد. اهمیت این موضوع گروه بزرگ‌تری از “انواع خلاق” شامل هنرمندان، نویسندگان، عکاسان، طراحان، موسیقیدانان و … را در بر می‌گیرد. در واقع افرادی که خالق اثری هستند طیف بزرگ‌تری از این دسته را تشکیل می‌دهند:

  • کسانی که محصولی و یا سرویسی را ایجاد می‌کنند

  • معلمینی که محتوای آموزشی برای دانش‌آموزان تولید می‌کنند

  • اساتیدی سرفصل‌های آموزشی ایجاد می‌کنند

  • کسانی که مقالات علمی می‌نویسند

  • والدین خانه‌نشینی که برای فرزندانشان تکالیف درسی آماده می‌کنند

  • مدیرانی که طرح پیشهادی، خط مشی و… تهیه می‌کنند

  • مدیران اجرایی که کمپین‌های تبلیغاتی راه‌اندازی می‌کنند

  • بلاگرها

  • طراحان وب‌سایت

  • هر کسی که گزارشی را تهیه می‌کند

  • کسی که در تهیه صنایعی مانند لباس، ماشین و… نقش دارند

  • دانش‌آموزانی که تکالیف مدرسه را انجام می‌دهند

به‌صورت خلاصه، این طیف از اشخاص شامل خود ما هم می‌شود.

تمرکز برای کسانی که خالق یک اثر هستند، یک امر حیاتی می‌باشد زیرا خلق یک اثر بدون داشتن تمرکز کار بسیار سختی است.

چگونه حواس پرتی به خلاقیت آسیب می‌رساند

فرآیند ایجاد در حین خواندن بلاگ یا انجمن‌های پرسش و پاسخ، توئیت کردن، ارسال ایمیل یا چت کردن، نسبتاً سخت است. در واقع داشتن تمرکز و در عین حال انجام این دست موارد تقریباً کار غیر ممکنی است.

مطمئناً، می‌توانید همزمان کارهای فوق را انجام دهید، این کاری است که تقریباً همه ما آن را انجام داده‌ایم. اما آیا این روش مؤثر است؟ در واقع با هر بار سوئیچ کردن بین تسک‌ها، تا حدودی زمان و دقت خلاقیتمان را از دست خواهیم داد. ذهن ما در این فرآیند، بین حالت‌های مختلف سوئیچ می‌کند که اینکار زمانی را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین اینکار باعث کند شدن و در نهایت آسیب رساندن به خلاقیتمان خواهد شد.

مشکل اینجاست که فرآیند ایجاد (خلق) کردن به‌صورت کامل یک فرآیند مجزا است. یعنی به‌صورت همزمان رخ نمی‌دهند. می‌توانیم در بین آن‌ها سوئیچ کنیم، اما با اینکار به هر دو فرآیند صدمه خواهیم زد.

مطالعه و استفاده از اطلاعات، ارتباطاتی که داریم و تمامی سوئیچ‌هایی که بین حالت‌های مختلف انجام می‌دهیم، در حین ایجاد (خلق) از بین خواهند رفت.

البته باید در نظر داشته باشید که مصرف اطلاعات و ارتباط لزوماً مضر نیستند: در واقع مفید نیز هستند. نباید از آن‌ها به طور کامل صرفنظر کنیم. طبق تجربه من ارتباط برقرار کردن با دیگران، امکان همکاری را در اختیارمان قرار می‌دهدکه باعث خواهد شد خلاقیت چند برابر شود. در حین همکاری و ارتباط، می‌توانید از تجریبات دیگران استفاده کنید؛ از ایده‌هایی که مطرح خواهد شد استفاده کنید، ایده‌ها را به روشی جدید و مهیج تبدیل کنید؛ در نهایت چیزهایی خلق کنید که انجام آن توسط یک نفر ممکن نمی‌باشد.

در حین مصرف اطلاعات، به خلاقیتتان نیز کمک شایانی خواهید کرد. از دیگران می‌توانید جهت خلق (ایجاد) الهام بگیرید.

اما مصرف‌کردن و ارتباط داشتن یک نوع فرآیند ایجاد (خلق) کردن نیست. به ایجاد کردن کمک خواهند کرد اما در نهایت این خود شما هستید که باید با داشتن تمرکز خلق خواهید کرد.

چگونه به حواس‌پرتی غلبه کنیم

اگر مشکل تداخل استفاده از اطلاعات و ارتباط است. راه‌حل، جداسازی این فرآیندها از یکدیگر است. بهتر است زمان ایجاد از این دو فرآیند مجزا باشد.

می‌دانم گفتن آن ساده است. اما هدف این کتاب نیز همین است: یعنی نحوه جداسازی این فرآیندها از یکدیگر. زیرا در نهایت ذهن برای ایجاد آماده‌تر از قبل خواهد بود.

روزهایتان را تفکیک کنید: زمانی برای ایجاد کردن و زمانی برای استفاده از اطلاعات و ارتباط اختصاص دهید.

روزهایتان را می‌توانید با هر ترکیب از حالت فوق تقسیم کنید اما دقت کنید که در یک زمان هر دو کار را انجام ندهید، زیرا با این کار به خلاقیتتان آسیب خواهید رساند. بعضی اوقات تا زمانیکه از کاری که انجام می‌دهید لذت می‌برید، نیازی نیست بهره‌وری زیادی داشته باشید. اما اگر علاقه شما ایجاد کردن است، روزهایتان را تفکیک کنید.

تمرکز، حواس پرتی و خوشبختی

علاوه بر ایجاد کردن، نکات بیشتری در تمرکز و حواس‌پرتی نهفته است. ارتباط مداوم و حواس‌پرتی، عدم داشتن تمرکز، می‌توانند بر روی آرامش خاطرمان، سطح استرسمان و همچنین خوشبختی‌مان تأثیر بگذارند. در روزهایی که کامپیوتر قسمت مهم زندگی‌مان را به خود اختصاص می‌دهد، زمان‌هایی وجود دارد که می‌توانیم از آن فاصله بگیریم اما متاسفانه بیشتر افراد به جای آن به تماشای تلویزیون می‌پردازند.

بهتر است از این حواس‌پراتی‌های مداوم دوری کنیم زیرا زمانی را برای اندیشیدن و تنهایی نیاز داریم. در غیراینصورت ذهن ما به‌صورت مداوم در معرض دریافت اطلاعات و احساسات زیادی قرار خواهد گرفت. در اینحالت این حجم استرس برایمان قابل مدیریت نخواهد بود.

به روشی جهت حذف این استرس و شارژ مجدد ذهنمان نیاز داریم.

سکوت و تنهایی برایمان خوشبختی بیشتری به ارمغان خواهند آورد زیرا بخشی از زندگی روزمره ما هستند. در طول این زمان چه کاری را انجام می‌دهید؟ مطالعه، نوشتن، دویدن، چرت زدن، نشستن، گوش دادن به اندازه داشتن زمان حواس‌پرتی مهم نیستند.

در فصل بعد به روش‌هایی جهت دست‌یافتن به این زمان‌ها خواهیم پرداخت.