1: پیدا کردن تمرکز برای والدین

«زمین هوشیاری بسیار کوچکی است. فقط یک مسئله را در هر دفعه می‌تواند جای دهد.»

-آنتوان دو سنت اگزوپری

بیشترین دردسر برای والدین به احتمال زیاد پیدا کردن تمرکز می‌باشد. چه شما تمام روز را کار کنید و بعد برگردید کنار بچه‌هایتان و چه در خانه باشید و تمام کارهای خانه را انجام بدهید و مراقب بچه‌ها باشید، تقریباً یک لحظه آرام، کمی استراحت و آرامش برای پیدا کردن تمرکز را نخواهید یافت.

من پدر 6 فرزند هستم. بچه به خودی خود سروصدای زندگی را افزایش می‌دهند، آشفتگی بیشتری را در این آشفته بازار با خود به همراه دارند. در حالیکه فکر می‌کردم با بزرگ شدن بچه‌ها، این قضیه ساده تر می‌شود متوجه شدم که اصلاً ساده شدنی در کار نیست. آن‌ها نیاز دارند که میلیون‌ها مکان و جای مختلف برده شوند، میلیون‌ها مسئله دارند که باید برای حل آن‌ها کمک شوند تا با نیازهای اولیه‌شان و دیگر مسائل روبرو شوند.

جای نگرانی نیست، آشفتگی و کار توام لذت‌ها والدین محسوب می‌شوند؛ اما اگر بخواهیم تمرکز داشته باشیم و همچنین نقش پدر یا مادر را داشته باشیم چه باید کرد؟ این یک چالش هست و من دوست دارم یک راهنمای کوچک برای انجام آن ارائه دهم.

چالش

بزرگ‌ترین چالش تعداد زیاد و گوناگون کارهایی است که والدین باید انجام دهند: ما شغل داریم، خانه و مکانی با کارهایی تمام نشدنی برای نگهداری آن، کارهای شخصی که باید به آن‌ها رسیدگی شوند (ورزش کردن، خواندن، سرگرمی و غیره)، احتمالاً وظایفی را هم در اجتماع داریم (کارهای داوطلبانه و غیره) و همچنین فرزندانی را برای بزرگ کردن نیز داریم.

چگونه می‌توان تعادلی را در این بین ایجاد کرد؟ چگونه می‌توانیم روی یکی از آن‌ها تمرکز کنیم وقتی‌که از طرف بقیه به‌صورت مداوام کشیده می‌شویم؟ برای مثال در زندگی خودم، من سعی می‌کنم روی کاری تمرکز کنم اما فرزندان من در خانه/اداره نیاز به توجه من دارند. وقتی‌که با آن‌ها وقت می‌گذرانم وسوسه می‌شوم که ایمیل و تویترم را چک کنم. وقتی‌که می‌خواهم زمانی را به تنهایی بگذرانم تماس‌های کاری و درخواستهای تمام نشدنی از طرف فرزندانم، تمرکز کردن را برایم به چالش تبدیل می‌کنند.

وجود فنّاوری هم یک چالش دیگر است. والدین این روزها بیشتر از هر زمان دیگری در فضای آنلاین به سر می‌برند. نه تنها بیشتر از قبل آنلاین هستیم، اکنون وسایلی را داریم که به لطف آن‌ها ما را در هر جایی و مکانی آنلاین حفظ می‌کنند: آیفون‌ها، گوشی‌های اندروید، بلک بری‌ها، آیپدها و لپتاپها و آیپاد تاچ‌ها. وقتی‌که بچه‌های نوجوان ما به ما پیام کوتاه می‌دهند، ایمیلی کاری دریافت می‌کنیم به همراه درخواستی از اجتماع شهری و پیغامی از یک پست وبلاگی در مورد سرگرمی مورد علاقه ما.

بچه‌ها باعث می‌شوند که پیدا کردن تمرکز چالشی دشوارتر نسبت به قبل شود. افراد بدون فرزند معمولاً درک این موضوع برایشان سخت است، چون از طرف رئیس یا همکارتان مرخصی مازادی به شما داده نمی‌شود که فرزندتان را برای دندان پزشکی ببرید یا اینکه چون تمام شب را به دلیل گریه بچه اتان بیدار بوده‌اید لازم نیست کارتان را انجام دهید. با تمام این‌ها ما برای پدر یا مادر بودن ثبت نام کرده‌ایم، مگر نه؟

هنوز به شکل منحصر به فردی سخت است: یک دقیقه وجود ندارد که به نظر بچه‌هایمان چیزی نیاز نداشته باشند یا دچار مشکلی نباشند، یا که نیاز به توجه نداشته باشند، یا جلسه، تمرین یا کلاسی که باید به آن برسند وجود نداشته باشد؛ و اگر لحظه‌ای وجود داشته باشد که آن‌ها نیازی به توجه ما نداشته باشند معمولاً ما در حال فکر برای چیزهایی هستیم که می‌خواهیم برای آن‌ها انجام دهیم. فکر می‌کنیم که چه کاری را باید انجام دهیم اما انجام نداده‌ایم: کتاب خواندن بیشتر برای آن‌ها، بردن آن‌ها به پارک برای بازی کردن، آموزش آن‌ها برای ساختن یا نوشتن، درست کردن کاردستی، بردن آن‌ها به موزه‌ها، انتقال درس‌های کلیدی زندگی به آن‌ها.

اصلاً ساده نیست اما شما این را می‌دانستید.

یک راهکار

با وجود این همه وظایف مختلف برای پیدا کردن تمرکز باید نقش‌ها را از هم جدا کرد. تخصیص دادن هرکدام از آن‌ها به قسمتی از روز یا هفته و سپس تمرکز روی هرکدام به‌صورت جداگانه هر وقت که ممکن بود.

بنابراین زمان مشخصی در روز رأی برای نقش‌های مختلف اختصاص دهید و بقیه عوامل حواس پرتی را از آن خارج کنید.

یک مثال:

• صبح زود قبل از بچه‌ها از خواب بیدار شوید و زمان را به خودتان اختصاص دهید. دویدن، مدیتیشن، یوگا، یک رمان بخوانید. یا از این زمان برای خلق کردن استفاده کنید: نقاشی، طراحی، نوشتن و غیره.

• اواسط صبح: وقتی‌که بچه‌ها از خواب بیدار شدند به آن‌ها کمک کنید که برای مدرسه آماده شوند، خودتان را برای سر کار رفتن آماده کنید، نهار را بسته بندی کنید و غیره. این زمان شما برای پدر یا مادر بودن است و هیچ کار دیگری مربوط به کار را انجام ندهید. اگر فرصت پیدا کردید، با بچه‌هایتان صحبت کنید.

• اواخر صبح: این زمان را برای کار کنار بگذارید. اگر در خانه کار می‌کنید به هیج وجه کارهای مربوط به خانه را انجام ندهید.

• بعد از ظهر: کارهای خانه را انجام دهید. یا کار بیشتری انجام دهید.

• عصر: وقتتان را به بچه‌ها اختصاص دهید. کار را تعطیل کنید.

• غروب: زمان شخصی‌تان است. اجازه دهید که بچه‌ها تکالیفشان را انجام دهند و شما بر روی خودتان متمرکز شوید.

• شب: برای فرزندتان کتاب بخوانید، زمانی را برای مقداری سکوت با او صرف کنید و بخوابانیدش.

مشخصاً این فقط یک مثال است و برای همه نمی‌تواند کاربردی باشد. شما باید جدول زمانی مخصوص خود را پیدا کنید. شاید شما در عصر بتوانید بهتر کار کنید، یا نمی‌توانید هیچ کاری انجام دهید تا همسرتان به خانه بیاید و مراقب بچه‌ها باشد، یا نیاز است که شما کل صبح را با بچه‌ها سپری کنید. یک قالب مشخص برای والدین وجود ندارد که همه بتوانند استفاده کنند، اما شما می‌توانید با بخش بندی روزتان، به این کار کمک کنید.

لازم است که شما انعطاف پذیر باشید. چسپیدن به روتین روزانه می‌تواند برایتان دردسر ساز باشد با حواس پرتی‌های گوناگون، جلسات یکدفعه ای، تماس از طرف مدرسه در رابطه با ناخوش احوال شدن دخترتان، می‌توانند استرس زا باشند. به‌عنوان والدین قطعاً یاد گرفته‌ایم که برای مقابله با وقفه‌ها و تغییرات تطبیق پذیر باشیم. ما باید با آرامش تغییرات را در جدول زمانیمان قبول کنیم، اما به سوئیچ به نقش جدید (پدر یا مادر، کار، شخصی، شهروندی و غیره)، باید یاد بگیریم که تا سرحد ممکن فقط یک نقش را داشته باشیم.

بچه‌های خیلی کوچک

باید عرض کنم که برای والدین نوازادان و بچه‌های کوچک این کار بسیار سخت تر است. هر چه کودک کوچک‌تر باشد نیاز به توجه بیشتری از سمت والدین دارد. البته این یک قانون سفت و سخت نیست اما با تجربه من (6 فرزند)، تمرکز کردن با افزایش سن بچه‌ها راحت‌تر می‌شود.

خب چگونه نقشتان را جدا می‌کنید و تمرکز پیدا می‌کنید وقتی‌که بچه شما همیشه به توجه شما نیاز دارد؟ اصلاً ساده نیست، همانطور که عرض کردم. بهترین راهکار همکاری هر دو والدین است و در روز یک یا دوبار به همدیگر استراحت دهند؛ بنابراین به جای اینکه هر دو نفر مراقب کودک باشند، به‌صورت نوبتی این کار را انجام دهند و آن دیگری مقداری زمان آرام برای پیاده روی، خواندن، کار کردن، ساختن و خلق کردن، سرگرمی، ورزش داشته باشد.

البته زمانهای چرت هم وجود دارند. اگر بچه شما نوزاد باشد به طوری که نتوانید زیاد بخوابید احتمالاً می‌خواهید استراحت کنید هنگامی که کودکتان استراحت می‌کند؛ اما در غیر این صورت، در این فاصله چرت، مقدار کار مربوط به خود را انجام دهید. همچنین از زمانهای آرام صبح زود قبل از بیدار شدن دلبندتان و شب هنگام وقتی کودکاتان به خواب رفته است نهایت استفاده را ببرید.

یک راهکار دیگر کمک گرفتن است: یک پرستار کودک حرفه ای برای بخشی از روز، یک از والدین خودتان که بازنشسته شده است، برادر زاده یا خواهر زاده ای که قابل اعتماد است و چند ساعتی بعد از مدرسه را می‌تواند کمک دستتان باشد. در حالیکه بعضی از این آیتم‌ها ممکن است هزینه بردار باشد ممکن است ارزش خرج کردن را داشته باشد. شما ممکن است والدین دیگری را پیدا کنید که نیاز به کمک دارند و مراقبت از بچه‌ها را نوبتی کنید.

فنّاوری

والدینی که عادت دارند به شیوه‌هایی آنلاین باشند، ممکن است بهتر باشد آفلاین شدن را به آغوش بکشند.

تصور کنید که با کودکتان در پارک در حال قدم زدن هستید، در یک روز عالی و دوست داشتنی، با لحظه‌هایی دلنشین و آرام بین شما و فرزندتان. ناگهان جیکی از گوشیتان بلند می‌شود. شما منتظر چیزی از طرف رییس یا مشتری‌تان بوده‌اید و لازم است که آن را چک کنید. فقط نیاز به چند ثانیه وقت دارد، مشکلی نیست، درسته؟

خب، این مسئله است. این عامل حواس پرتی کوچک شما را از کودکتان در آن لحظه گرفته و به دنیای سر کار برمی‌گرداند. همه چیز را از بین می‌برد، حتی اگر خیلی جزئی باشد. این به کودک شما آموزش می‌دهد که این ایمیل از او مهم‌تر است، شما نمی‌توانید تلاش کنید که با تمام وجود با کودکتان باشید برای ایمیل کاری مهمی که دارید. این بهتری پیغامی نیست که می‌توانید بفرستید.

نمی‌خواهم اینجا موعظه کنم، من خودم گناهکارم برای حواس پرتی‌های گاه و بی گاهم؛ اما این چیزی است که باید نسبت به آن آگاهی داشته باشیم و اگر ممکن بود با آن مقابله کنیم. تلفن‌ها را خاموش کنیم، اعلان‌ها را خاموش کنیم و حضور داشته باشیم.

وقتی‌که در خانه هستید شما می‌توانید کل زمان را پای کامپیوتر باشید تا وقتی‌که فرزندتان توجه شما را می‌خواهد. کامپیوتر را خاموش کنید و توجهتان را تمام و کمال معطوف به کودکتان کنید. وقتی‌که زمان کار یا ساختن و خلق کردن است راهی پیدا کنید که وقفه‌ای از طرف کودکانتان در کارتان نیندازد و تمرکز کنید؛ اما بقیه روز را کامپیوتر را خاموش کنید.